ارمنستان؛ جزئی از خاک و جغرافیای تاریخی جهان_تورک
✍️ : خلیل مختاری نیا
🔹ارمنستان کنونی در طول تاریخ همواره جزئی از خاک و سرزمین تورک بوده است؛ کشوری جعلی که به ذات خود موجودیت نداشته و ندارد، جغرافیایی که تا یکصد سال قبل فاقد مرز و محدوده مشخص بوده است تا اینکه بعد از جنگ جهانی دوم و با جمع آوری ارامنه از ایران و روسیه کشوری جعلی و غده ای سرطانی به نام ارمنستان و با حمایت روسیه و پان ایرانیست های خائن در قلب جهان اسلام و دنیای تورک ایجاد شد؛ فلذا مرزهای جعلی امروز ارمنستان دلیل بر مجزا بودن تاریخ و هویت و مرزهای آن از جهان اسلام و تورک نیست.
🔹ژان باپتیست تاورنیهJean Baptiste Tavernier جهانگرد فرانسوی(متولد به سال 1605 م در پاریس) در زمان صفویه موفق می شود ده بار از جغرافیای تحت حاکمیت مملکت صفویه دیدن کند. وی در طول این مدت تمام مشاهد ات خود از شهرهای تبریز،اصفهان،قزوین و دیگر ایالت های صفویه را در قالب سفرنامه خود ثبت و ضبط نموده است.
🔹هر چند در ترجمه فارسی سفرنامه تاورنیه توسط حمید ارباب شیرانی به شدت و بعینه رگه های پان ایرانیست بودن مترجم به چشم می خورد منجمله تحریف اصفهان،جلفا،تبریز و مملکت صفویه به نام مملکت ایران و تحریف زبان مردم شهرهای جلفا و برخی از مناطق آذربایجان به فارسی نمونه هایی از تحریف پان ایرانیستی مترجم می باشد؛ علی ای حال سفرنامه تاورنیه حاوی مطالب مهم در خصوص لسان، فرهنگ، هویت، نوع لباس و تغذیه، ایالت های مملکت صفویه، بازی های محلی، تجارت، معماری، رسوم و آیین های اجتماعی و... مردمان عصر صفویه می باشد.
🔹تاورنیه در ابتدای کتاب خود، مملکت تورک صفویه را به 17 ایالت تقسیم نموده و می نویسد:"اول ایالت ارمنستان است که نقشه های جغرافیایی ما[فرانسه] بی مناسبت و بدون هیچ مأخذی آن را "ترکمنی" می نامند.قسمتی را که میان رودهای آراکس و کورا واقع شده است که در خود ایالت بیشتر اوقات قره باغ می نامند و شهرهای عمده اش ایروان،قارص،نخجوان،جلفا و وان در کنار دریاچه ای به همین نام است"(سفرنامه تاورنیه، ترجمه ارباب شیرانی، 1383: 12)
🔹به نظر می رسد عبارت " بی مناسبت و بدون هیچ مأخذی" از تحریفات مترجم در متن ترجمه باشد چرا که مخاطب با یک بار مطالعه سفرنامه مزبور و تطبیق آن با متن و زبان اصلی سفرنامه و همچنین تطبیق ترجمه ارباب شیرانی با ترجمه های دیگر مترجمان از سفرنامه تاورنیه به وضوحیت هر چه تمام شاهد تحریف متن اصلی از سوی ارباب شیرانی خواهد شد"
🔹تاورنیه در ادامه ذکر ایالت های مملکت صفویه به ایالت آزربایجان اشاره کرده و می نویسد: " ششم ، شیروان که در طول بحر خزر که شهرهایش دربند یا دمیر قاپی و باکو و شماخی است و ایالت آزربایجان که شهرهایش تبریز،اردبیل،سلطانیه، قزوین و غیره است که این دو ایالت تقریبا شامل کشور قدیم ماد می باشد که تا کناره های بحر خزر گسترش می یافت."(سفرنامه تاورنیه، ترجمه ارباب شیرانی، 1383: 12)
🔹تاورنیه در جای دیگری از سفرنامه اش از آزربایجان بعنوان کشور قدیم ماد نیز نام می برد آنجا که می نویسد:"به هنگام سرما و یخبندان، از دریای خزر مقدار فروانی ماهی آزاد تازه و قزل آلا می آورند که غالبا به درازای چهار تا پنج پا هستند. در ایالت مد/ ماد (آزربایجان) اوزون برون بسیار است و در مصب رود ارس(آراز) صید بسیار از آن می شود."( همان، 1383: 30)
🔹جهانگرد فرانسوی به زبان ارمنیان ساکن در اصفهان و جلفا اشاره کرده و با تاکید بر اینکه زبان نیاکان ارمنی ها تورکی بوده، می نویسد:"جلفا به معنای واقعی یک مهاجرنشین از ارمنیانی است که شاه عباس کبیر از جلفای آزربایجان[ مترجم از عبارت جلفای ارمنستان استفاده می کند] کوچ داده و این مهاجرنشین نام خود را از آنجا گرفته است.«(سفرنامه تاورنیه، ترجمه ارباب شیرانی، 1383: 74)
🔹تاورنیه در ادامه به زبان ارمنیان اشاره کرده و می نویسد:" زبان ارمنیان عامیانه یا ادیبانه است. زبان عامیانه را همه ارمنیان می فهمند اما زبان ادبی برای ادعیه ی مذهبی است و جز کشیشان و علما کسی آن را نمی فهمد.ارمنیان سه زبان دارند که بسیار متفاوت است ولی برای ایشان بسیار طبیعی است: یکی زبان ارمنی[ زبان مذهبی] و دیگری زبان تورکی است که از نیاکان خود به ارث برده اند و آن را بیشتر در تجارت، [ سیاست، اقتصاد، نظامی گری، درباری] به کار می برند و زبان فارسی، زبان مملکتی است که فعلا در آنجا زندگی می کنند.«(همان،1383: 82)؛ در اینجا هم می بینیم که مترجم از زبان اقلیت فارس و مهاجر در اصفهان بعنوان زبان مملکت ایران( منظورش فارس) یاد و تحریف می کند.
منبع:
سفرنامه تاورنیه، ترجمه حمید ارباب شیرانی، تهران، انتشارات نیلوفر،1383
